SZKAPLERZ


Historia Szkaplerza świętego i Bractw Szkaplerznych

maxi242jpg

Szkaplerz karmelitański, noszony jako wierzchnia część habitu przez wiele rodzin zakonnych, wywodzi się z fartucha używanego w czasie pracy w celu ochrony pozostałych części ubioru. Zakładało się go przez głowę. Jeden płat materiału opadał na plecy, a drugi na piersi. Łacińskie słowo scapulae oznacza barki, ramiona, plecy.

Historia szkaplerza jako znaku Maryi i związanego z nim nabożeństwa, wyrasta z aktu zawierzenia karmelitów osobie Maryi. Początki zakonu karmelitańskiego, który powstał w Palestynie przełomu XII i XIII wieku i na skutek prześladowań ze strony muzułmanów musiał przenieść się do Europy, były bardzo trudne...

Stojąc przed perspektywą kasaty, świątobliwy generał zakonu karmelitańskiego Szymon Stock mobilizuje swoich współbraci i podejmuje wysiłek zawierzenia się Maryi. Prosi ją, aby przez udzielenie przywilejów zechciała zachować zakon sobie poświęcony i noszący Jej imię w swej nazwie.

Tradycja karmalitańska podaje, że święty Szymon Stock, brat Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel modlił się usilnie do Matki Jezusa słowami antyfony "Flos Carmeli - Kwiecie Karmelu". W odpowiedzi Maryja ukazała mu się w nocy z 15 na 16 lipca 1251 roku w otoczeniu aniołów. Wskazała na Szkaplerz i ustanowiła go znakiem swej matczynej opieki. Uczyniła to słowami: "To będzie przywilejem dla Ciebie i wszystkich karmelitów - kto w nim umrze, nie zazna ognia wiecznego".

Rozwój pobożności Szkaplerznej opiera się na dwóch objawieniach:

  • św. Szymonowi - obietnica wiecznego zbawienia dla umierających w habicie Zakonu,
  • papieżowi Janowi XXII w 1322 - obietnica wybawienia z czyśćca w pierwszą sobotę po śmierck tych, którzy nosili pobożnie Szkaplerz, zachowywali czystość według stanu i odmawiali naznaczone modlitwy.

Te przywileje rozszerzone na wszystkich wiernych noszących Szkaplerz święty sprawiły, że pobożność szkaplerzna stawała się bardzo popularna. Kościół wielokrotnie zatwierdzał przywilej Szkaplerza i popierał nabożeństwo szkaplerzne. Papież Klemens VII bullą Ex clementi z dnia 12 sierpnia 1530 r. potwierdził wszystkie łaski i przywileje Zakonu Karmelitów.

Do pogłębienia nabożeństwa szkaplerznego w ogromnej mierze przyczynił się papież Pius XII listem, nazwanym: Magma charta nabożeństwa szkaplerznego. Stwierdził on:

"Z pewnością nikomu nie jest tajnym, jak wiele przyczynia się miłość ku Najświętszej Maryi Pannie do ożywienia katolickiej wiary i poprawy obyczajów, szczególnie dzięki tym formom nabożeństwa, które zdają się posiadać wyższą ponad inne moc oświecenia umysłów niebieską nauką i zapalania dusz do doskonalenia chrześcijańskiego życia. Najpierw należdy do nich zaliczyć nabożeństwo Szkaplerza karmelitańskiego, które przez swoją prostotę, stosując się do pojęcia każdego człowieka, rozpowszechniło się bardzo szeroko wśród wiernych chrześcijan, przynosząc zbawienne owoce".

Na mocy władzy udzielonej przez Ojca Świętego Jana Pawła II, Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów 1996 roku zatwierdziła Obrzęd poświęcenia i nałożenia szkaplerza karmelitańskiego. W tym nowym obrzędzie często występują zamienne zwroty: "udział w Rodzinie Karmelu" i sformułowanie: "członkowie Bractw Szkaplerznych". Bractwo Szkaplerzne należy do wielkiej Rodziny karmelitańskiej, ponieważ pobożność wyrażająca się przez Szkaplerz, dzięki swej historii i ewolucji dotyczy dziś wielu środowisk. Obejmują one:

  • zakonników i zakonnice;
  • Świecki Zakon (zwany niegdyś Trzecim Zakonem);
  • członków Bractwa Szkaplerznego;
  • wszystkie osoby, które przyjęły Szkaplerz i żyją jego duchowością w różnych formach zrzeszania się;
  • wszystkich, którzy przyjąwszy Szkaplerz, żyją jego duchowością, ale bez żadnej formy zrzeszania się.

Uczestnictwo w Rodzinie Karmelu oraz przyjęcie Szkaplerza jako znaku tej przynależności dają wiernym możliwość życia jako "bracia" i "siostry" Maryi w jedności z Karmelem. Wszyscy zobowiązani są do gorliwego życia maryjnością charakterystyczną dla karmelitańskiej duchowości, każdy jednak w sposób odpowiadający więzi łączącej go z wyżej wymienioną "Rodziną Maryi".

Przyjęcie wiernych do Bractwa Szkaplerznego dokonuje się po złożeniu odpowiedniej deklaracji, podpisanej przez ks. Proboszcza swojej parafii, na ręce Moderatora Bractwa, który wydaje legitymację.

Przyjecia do Szkaplerza świętego bez zobowiązań brackich może dokonywać każdy kapłan nakładając poświęcony szkaplerz sukienny, jako udzielenie sakramentalium, błogosławiąc i wyznaczając codzienną modlitwę do Matki Bożej w intencji wszystkich noszących Szkaplerz karmelitański.

Nałożenie jednak medalika szkaplerznego (z jednej strony wizerunek Maryi z Dzieciątkiem Jezus, a z drugiej Najświętszego Serca Jezusa) nie jest równoznaczne z nałożeniem Szkaplerza karmelitańskiego. Przyjęcie powinno odbyć się szkaplerzem składającym się z dwóch kawałków materiału koloru brązowego lub brunatnego, połączonych dwoma sznurkami lub tasiemkami. Należy to poświadczyć przez wpisanie do odpowiedniej księgi imienia wiernego oraz daty. Może być również wystawione zaświadczenie ze wskazaniem Bractwa najbliższego dla osoby przyjmującej Szkaplerz święty.

Praktyczne uwagi dla przyjmujących Szkaplerz

Szkaplerz sukienny i medalik mają taką samą wartość duchową. Chociaż przyjęcie powinno dokonywać się przy pomocy Szkaplerza sukiennego (dwa płatki brązowego sukna połączone dwiema tasiemkami), można go później, według osobistego uznania, zastąpić medalikiem szkaplerznym, który powinien mieć z jednej strony wizerunek Najświętszego Serca Pana Jezusa, a z drugiej strony wizerunek Matki Bożej.

Przyjęcia do Szkaplerza dokonuje się tylko jeden raz. Gdy zniszczy się sukienny Szkaplerz albo zgubi się medalik, nabywa się nowy i nakłada się prywatnie. Nie jest wymagane poświęcenie nowego Szkaplerza. Gdyby jednak tego pragnął zainteresowany, może to uczynić każdy kapłan lub diakon.

Nie przyjmuje się do Szkaplerza osób nieobecnych. Wyjątek stanowią osoby ciężko chore, żołnierze lub więźniowie. Można im przesłać poświęcony Szkaplerz, by założyli go sobie i podjęli praktykę nabożeństwa. Gdy ustaną przeszkody, powinni przyjąć go z rąk osoby duchownej, która wypisuje pamiątkę przyjęcia do Rodziny Szkaplerznej, a dane personalne przekazuje do wpisania do Księgi Przyjętych do Szkaplerza.

Zniszczony sukienny Szkaplerz najlepiej spalić. Nie powinno się go wyrzucać do śmieci, gdyż byłoby to świadectwem braku czci dla samego znaku, jak i dla Tej, od której go otrzymaliśmy.

Jeśli ktoś przyjąwszy Szkaplerz, nie nosił go dłuższy czas czy to z zapomnienia, czy z niedbalstwa, czy z powodu zgubienia go, nie musi go na nowo przyjmować z rąk kapłana. Wystarczy, gdy sam sobie go ponownie założy, żałując za zaniedbania i podejmie wymogi nabożeństwa. Gdy ktoś odrzuci Szkaplerz z pogardy, a zrozumiawszy, że źle uczynił, chce ponownie wrócić do praktyki nabożeństwa, obrzęd nałożenia Szakplerza przez kapłana musi być powtórzony. Stolica Święta nie widzi przeszkód, aby Szkaplerzem odziewać również małe dzieci. Zaleca się jednak, aby były już w takim wieku, by mogły zrozumieć podstawowe prawdy wiary. Widząc, kim jest Maryja, owocniej będą mogły przyjąć dar macierzyńskiej miłości.

Szkaplerz najlepiej nosić na szyi. Nie czyni zadość obowiązkom nabożeństwa, ten, kto przyjąwszy Szkaplerz wiesza go w mieszkaniu np.: na ścianie. Wielkość łask obiecanych poprzez Maryję domaga się od nas noszenia Szkaplerza w sposób godny.

Przywileje Szkaplerza Karmelitańskiego

  1. Kto umrze w Szkaplerzu świętym, nie zazna ognia wiecznego, jak to obiecała Matka Boża.
  2. Przywilej sobotni czyli obietnica Matki Bożej, potwierdzona przez Stolicę Apostolską, wybawienia z czyśćca w pierwszą sobotę po śmierci tych, którzy pobożnie nosili Szkaplerz, zachowywali czystość według stanu (np. członkowie Bractw Szkaplerznych).
  3. Noszący Szkaplerz ma zapewnioną opiekę Matki Bożej w życiu i szczególnie w godzinie śmierci.
  4. Udział we wszystkich dobrach duchowych całego Zakonu Karmelitańskiego (np. Msze święte, modlitwy, wyrzeczenia, czy dobre uczynki).

Zobowiązania przyjmujących Szkaplerz

  1. Żyć maryjnością, charakterystyczną dla duchowości karmelitańskiej przez naśladowanie cnót Matki Bożej i jednoczenie się z Nią.
  2. Naśladować modlitwę Maryi, rozważając Słowo Boże, przeznaczając czas na modlitwę osobistą, różaniec, Liturgię Godzin, Eucharystię i trwać w obecności Bożej wypełniając swoje obowiązki.
  3. Jednoczyć się z męką Chrystusa przez dobrowolne wyrzeczenia i współcierpienie z Chrystusem na wzór Maryi.

Akt zawierzenia Matce Bożej Szkaplerznej

Królowo Szkaplerza świętego i Matko Miłosierdzia zawierzam Ci nie tylko moją duszę i szczęście wieczne, ale zechciej przyjąć Niepokalana Dziewico moje ciało, byś je skutecznie broniła przed grzechem i pożądliwością, pokusami tego świata i chorobami, lenistwem i zasadzkami złego ducha. Pomóż mi uszlachetnić serce na wzór Najświętszego Serca Twego Syna Jezusa Chrystusa.

Maryjo! Oddaję Ci moje myśli, modlitwy i prace, uczucia, rozum, pamięć i wolę, abyś kierowała nimi dla dobra mego i całego kościoła.

Poprzez Szatę Twoich cnót zsyłaj na ten świat pokój i miłość Chrystusa, który żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.

"Miałem wielkie nabożeństwo do Szkaplerza karmelitańskiego w latach mej młodości. To piękne, że gorliwa matka troszczy się również o odzienie... Oto Dziewica Karmelu, Matka Świętego Szkaplerza mówi nam o swej macierzyńskiej trosce, o swym zatroskaniu o nasze przyodzianie. Przyodzianiu w sensie duchowym, przyodzianiu łaską Boga i wspomaganiu nas w noszeniu tej szaty zawsze białej...". / Błogosławiony Jan Paweł II /

Teksty zaczerpnięto z materiałów informacyjnych Zakonu Karmelitów Bosych w Czernej.

Sekretariat Rodziny Szkaplerznej Zakonu Karmelitów Bosych, Czerna 79, 32-063 Krzeszowice 3, tel. (12) 282-00-65, e-mail: szkaplerz@karmel.pl

Internet: www.karmel.pl


Sposobność do przyjęcia Szkaplerza świętego w parafii w Brzeźcach jest w czasie Uroczystości Odpustowej ku czci Matki Bożej Szkaplerznej.

Uroczystość Odpustowa przypada w niedzielę po 16 lipca.

Zachęcamy również do odwiedzenia strony poświęconej OBRAZOWI MATKI BOŻEJ SZKAPLERZNEJ w Brzeźcach - link TUTAJ


Królowo Szkaplerza świętego módl się za nami!